HASTA HAKLARI İL KOORDİNATÖRÜ
KASIM VARIŞ
kasim.varis@saglik.gov.tr
488-2139075 / 1007
HASTA HAKLARI İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ GÖREVLERİ
Hasta Hakları İl Koordinatörlüğünün görevleri, 06/11/2014 tarihli ve 2014.5371.1165 sayılı "Hasta Hakları Uygulamaları Genelgesi (2014/32)" ile düzenlenmiştir.
Hasta Hakları İl Koordinatörlüğünün kurulma amacı; hasta hakları uygulamalarını il genelinde koordine etmek, denetlemek, hasta hakları kurullarının kurulması ve çalışması ile internet tabanlı hasta başvuru bildirim sisteminin çalışmasını sağlamaktadır.
İl koordinatörünün görevleri:
1. Hasta hakları kurulunu kurar ve kurulun sekretarya hizmetlerini yürütmek üzere yeterli sayıda personelin görevlendirilmesini sağlar.
2. HBBS’ nin işleyişini ve kurul kararlarının uygulanmasını takip eder. HBBS’ de hasta hakları birim sorumlularının göreve başlayış ve ayrılışlarını takip ederek yetkilendirilmesini sağlar.
3. Kurulun toplanması, üye görevlendirilmesi ve üyeliğin sona ermesi gibi kurulun çalışmasına ilişkin işlemleri yürütür.
4. Birden fazla kurul oluşturulması halinde sağlık kuruluşlarının bağlı olacağı kurul ile değişiklik taleplerini değerlendirir.
5. Hasta hakları uygulamalarını il genelinde koordine eder ve bu konuda danışmanlık yapar. Gereği halinde uygulamaları yerinde denetler ve hasta hakları ihlaline sebep olabilecek hususları yerinde inceler/inceletir.
6. İhtiyaç halinde ilde hasta hakları ile ilgili seminer, toplantı ve eğitim düzenler.
7. Kurul kararlarının özetini, başvuru tarihi, başvuru konusu, karar tarihi ve sayısı ile sağlık tesisi ismi belirterek kişi isimlerine yer vermeden il sağlık müdürlüğünün internet sayfasında duyurulmasını sağlar.
Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü hasta hakları kurulunun sekretarya hizmetlerini yürütür. Sekretaryanın görevi:
1. HBBS üzerinden gelen başvuruları inceler. Eksik bulunan başvuruları sistem üzerinden iade eder.
2.Kurul üyelerine toplantı günü ve saati hakkında bilgi verir.
3.Başvuruları kurula sunar.
4.Kurul kararını gerekçesiyle birlikte HBBS' ye kaydeder. Kararın yer aldığı kurul üyelerince imzalanmış formu tarayıcı vasıtasıyla sistemdeki ilgili başvuruya ekler.
5.Sekretaryaya yapılan hasta haklarına ilişkin başvurular HBBS' ye kaydeder.
6.Görev yaptığı kurula bağlanması uygun görülen sağlık tesisini HBBS üzerinden kurulla ilişkilendirir.
HASTA HAKLARI VE SORUMLULUKLARI
Bir Sağlık Kuruluşuna, Sağlık Hizmeti Almak İçin
Başvurduğunuzda;
SORUMLULUKLARINIZ
Son dönemde hasta haklarının yanında bir de
“Hasta Sorumluluğu” kavramı ortaya çıkmıştır. Henüz bu kavramın, içeriği ve
kapsamı ortaya konmamıştır. Ancak genel olarak, hastanın bir sağlık kuruluşuna
başvurmadan ve başvurduktan sonraki süreçte yerine getirmesi gereken ödev ve
yükümlülüklerdir diye tarif edilebilir. Hastanın sorumluluklarını
boyutlandırmamız mümkündür. Kısaca maddeler halinde sıralayabiliriz:
1. Genel
Sorumluluklar
1.1. Kişiler kendi sağlığına dikkat etmek için
elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam için verilen tavsiyelere
uymalıdır.
1.2. Kişi uygunsa kan verebilir ya da organ
bağışında bulunabilir.
1.3. Basit durumlarda kişiler kendi bakımlarını
yapmalıdır.
2. Sosyal Güvenlik
Durumu
2.1.Hasta; sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel
bilgilerindeki değişiklikleri zamanında bildirmek durumundadır.
2.2.Hasta; sağlık karnesinin (Bağ-Kur, Yeşil Kart
gibi) vizesini zamanında yaptırmak zorundadır.
3. Sağlık
Çalışanlarını Bilgilendirme
3.1.Hasta; yakınmalarını, daha önce geçirdiği
hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediğini, eğer varsa halen
kullandığı ilaçları ve tüm sağlığıyla ilgili bilgileri tam, eksiksiz
vermelidir.
4. Hastane
Kurallarına Uyma
4.1. Hasta; başvurduğu sağlık kuruluşunun kural
ve uygulamalarına uymalıdır.
4.1.Hasta sağlık Bakanlığı ve diğer sosyal
güvenlik kurumlarınca belirlenen sevk zincirine uymalıdır.
4.2.Hastanın; tedavi, bakım ve iyileştirme
sürecince sağlık çalışanları ile işbirliği içinde olması beklenir.
4.3.Hasta; randevulu hizmet veren bir sağlık
tesisinden yararlanıyorsa randevunun tarih ve saatine uyması ve değişiklikleri
ilgili yere bildirmesi gerekir.
4.4. Hasta; hastane personelinin, diğer
hastaların ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermelidir.
4.5. Hasta; hastane malzemelerine verdiği
zararları karşılamak zorundadır.
5. Tedavisi İle
İlgili Önerilere Uyma
5.1.Hasta; tedavisi ve ilaçlarla ilgili
tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlayamadığı yerleri sormalıdır.
5.2.Hastanın; tedavisiyle ilgili önerilere uyum
sağlayamama durumu söz konusu ise bunu sağlık çalışanına bildirmesi gerekir.
5.3.Hasta sağlık bakım ve taburculuk sonrası
bakım planını beklendiği gibi doğru anlayıp anlamadığını belirtmesi gerekir.
5.4.Hasta; uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya
önerilere uymamasından dolayı doğacak sonuçlardan kendisi sorumludur.
HAKLARINIZ
İnsan, sadece insan olmasından dolayı doğuştan
bazı hakları kazanarak dünyaya adımını atmaktadır. Hak kavramı evrensel bir
kavramdır. Kısaca hak; ‘hukuk kurallarının kişilere tanıdığı yetki’ olarak
tanımlanabilir.
İnsan hakları ilk kez 1215 yılında İngiltere’de
tanınmıştır. Resmi olarak 18. yüzyıl sonlarında Amerikan Haklar Bildirgesi ve
1789 Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Evrensel Bildirgesi yayımlanmıştır.
Birleşmiş Milletlerin kurulmasıyla insan hakları evrensel hale geldi. İnsan
Hakları Evrensel Beyannamesi yayınlandı. Buna göre; herkesin özgür, onurlu,
hakları bakımından eşit oldukları belirtilmektedir.
İnsan haklarını kısaca; tüm insanların her açıdan
doğuştan eşit ve özgür olması diye tarif etmek mümkündür. Söz konusu bu
özgürlük, başkalarının haklarına saygılı olmak ve bu hakları çiğnememe
zorunluluğu ile dengelenmiştir. Çeşitli insan hakları bulunmaktadır. Hasta
hakları da temel insan haklarından birisidir.
1) Hizmetten genel
olarak faydalanma:
Adalet ve Hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlık
hizmetlerinden faydalanma. Irk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, felsefi inanç,
ekonomik ve sosyal durumları dikkate alınmadan hizmet alma hakkı vardır.
2) Bilgilendirme
ve bilgi isteme:
Her türlü sağlık hizmetinin ve imkânının neler
olduğunu öğrenmeye ve sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü veya
yazılı isteme hakkı vardır.
3) Sağlık
kuruluşunu ve personelini, seçme ve değiştirme:
Sağlık kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve
seçtiği sağlık tesisinde verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık
hizmeti verecek vermekte olan tabiplerin ve diğer sağlık çalışanlarının
kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye seçme ve değiştirmeye hakkı vardır.
4) Mahremiyet:
Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık
hizmeti almaya hakları vardır.
5) Reddetme,
durdurma ve rıza:
Tedaviyi reddetmeye, durdurulmasını istemeye,
tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına ve rıza çerçevesinde hizmetten
faydalanmaya hakkı vardır.
6) Güvenlik:
Sağlık hizmetini güvenli bir ortamda almaya,
7) Dini vecibeleri
yerine getirebilme:
Sağlık tesisinin imkânları ölçüsünde ve idarece
alınan tedbirler çerçevesinde, dini vecibelerini yerine getirmeye hakkı vardır.
8) İnsani değerlere
saygı gösterilmesi, saygınlık görme ve rahatlık:
Saygı, itina ve ihtimam gösterilerek, güler
yüzlü, nazik, şefkatli bir ortamda, her türlü hijyenik şartlar sağlanmış
gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler giderilmiş bir sağlık hizmeti almaya
hakkı vardır.
9) Ziyaret ve
refakatçi bulundurma:
Sağlık tesislerince belirlenen usül ve esaslar
çerçevesinde ziyaretçi kabul etmeye ve mevzuatın ve sağlık tesisinin imkânları
ölçüsünde ve hekimin uygun görmesi halinde refakatçi bulundurmaya hakkı vardır
10) Müracaat,
şikâyet ve dava hakkı:
Haklarının ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde
her türlü başvuru, şikâyet ve dava hakkını kullanmaya hakkı vardır.