Ocak ayı Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı olarak belirlenmiş olup dünyanın birçok ülkesinde hastalığa dikkat çekmek üzere Farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir.
Rahim Ağzı Kanseri Neden Önemli?
Rahim ağzı kanseri önlenebilen bir hastalıktır.
Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde yüksek oranda tedavi edilebilir bir kanser türüdür.
Risk Faktörleri Nelerdir?
30 yaşın üzerinde olup tedavi edilmemiş Human Papilloma Virüs (HPV) ve/veya cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonların olması. (HPV, rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere en az altı kanser türüne neden olabilen, cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür.)
Erken yaşta evlenmek Çok doğum yapmak ve ilk doğumu erken yaşta yapmak.
Sigara içmek.Düşük sosyoekonomik düzeye sahip olmak.
Zayıflamış bağışıklık sistemi (İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü/HIV gibi) hastalıkların olması.
Belirtileri Nelerdir?
Vajinadan artan miktarda veya alışılmadık türde akıntı geliyorsa
Sırt, bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı gözleniyorsa
Yorgunluk, kilo kaybı, iştahsızlık gelişmişse
Tek ya da iki bacakta şişkinlik varsa
İdrar yaparken ağrı gözleniyorsa
Normal adet dönemi dışındaki zamanlarda lekelenme tarzında hafif kanama oluyorsa
Normalden daha uzun süren veya daha ağır olan âdet kanaması söz konusu ise
Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama veya ağrı gözleniyorsa
Menopoz sonrası kanama izleniyorsa.
Erken Teşhis
Günümüzde rahim ağzı kanserini önlemeye veya erken bulmaya yardımcı olmak üzere geliştirilmiş iki tarama testi yaygın şekilde kullanılmaktadır.
HPV testi; rahim ağzındaki hücresel değişikliklere neden olabilecek virüsün (Human papilloma virüsü) rahim ağzı hücrelerinde tespiti esasına dayanan bir testtir.
Pap smear testi; uygun şekilde tedavi edilmezse rahim ağzı kanserine dönüşebilecek olan prekanseröz durumları (rahim ağzındaki hücre değişiklikleri) arama esasına dayanan bir testtir.
Ülkemizde uygulanan Ulusal Kanser Tarama Programı uyarınca, tarama standartlarımız doğrultusunda 30-65 yaş aralığındaki kadınlara her 5 yılda bir HPV ve Pap Testi uygulanmaktadır.
Tarama Testleri Nerelerde Yapılabilir?
Ülkemizde rahim ağzı kanseri taramaları; Toplum Sağlığı Merkezlerinin bağlı birimi olarak faaliyet gösteren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM) , Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM), Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) ÜCRETSİZ olarak yapılmaktadır.
Tedavi
Eğer daha ileri bir safhada karşılaşılmışsa kemoterapi ve radyoterapi verilmektedir. Hangi tedavinin kime ve nasıl uygulanacağı evreye göre değişmektedir.
Korunma
HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız çocuklara aşı yapılmasını önermektedir.
30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak.
Güvenli cinsel ilişki konusunda eğitim almak.
Cinsel aktivite sırasında prezervatif (kondom) kullanmak.
Erkeklerin sünnet olması.
Sigara kullanmamak.